Francien
de Zeeuw
deactivated
Francien de Zeeuw, Nederlands eerste vrouwelijke militair, is op 93-jarige leeftijd in haar woonplaats Middenbeemster overleden. Ze stond bekend als eerste lid van de Marine Vrouwenafdeling (Marva) en om haar heldhaftige en risicovolle verzetsdaden tijdens de Tweede Wereldoorlog. Komende maandag wordt De Zeeuw begraven.
Tijdens de Duitse bezetting kon de Zeeuwse telefoniste uit Terneuzen het Duitse telefoonverkeer gemakkelijk afluisteren. “Ze belden gewoon over de telefoonlijnen”, vertelde de verzetsheld in een documentaire. “Als ik hoorde dat er ergens een overval op onderduikers zou komen, waarschuwde ik mijn vader. Die pakte de fiets en ging ernaartoe. Kwamen de Duitsers dan aan, waren de onderduikers al weg.”
Alsof dit nog niet genoeg was, drong ze ook ’s nachts de telefooncentrale binnen om zoveel mogelijk gesprekken af te luisteren. Later werkte De Zeeuw ook als smokkelaar voor het verzet. “Mijn moeder naaide allemaal zakken in mijn corselet en dan ging ik 2 keer in de week naar Amsterdam. Eerst nam ik alleen voedselbonnen mee, maar later kreeg ik ook revolvers.”
Toen er na de bevrijding van het zuiden van Nederland vraag kwam naar een marine vrouwenkorps wilde koningin Wilhelmina hier in eerste instantie niet in mee. Het moest uit de meisjes zelf komen. De dan 22-jarige De Zeeuw stuurde een lijst met 12 handtekeningen van gemotiveerde jonge vrouwen die bij de marine in dienst wilden naar de koningin. Die was overtuigd en tekende op 31 oktober 1944 het Koninklijk Besluit tot oprichting van de Marva. De Zeeuw vertrok naar Engeland, waar zij de eerste Marva werd.
Marva’s voerden ze vooral ondersteunende werkzaamheden uit zodat de mannen vrijgehouden werden voor de vloot. In 1980 werden de eerste Marva’s op Hr. Ms. Zuiderkruis geplaatst. In 1982 werd de Marva opgeheven vanwege het verdrag van de Verenigde Naties voor gelijke kansen voor mannen en vrouwen. Vrouwen werden toen toegelaten tot de gehele krijgsmacht.
Na de oorlog vertrok De Zeeuw samen met haar man naar Purmerend en stichtte daar een gezin. De laatste jaren sprak ze volgens haar zoon Bram niet graag over haar verzetswerk. “We kenden wel verhalen”, vertelde hij tegen Omroep Zeeland, “maar over anderen zweeg ze. Bijvoorbeeld toen een verzetsman in haar armen stierf. Dat was toch te zwaar.”
De afgelopen anderhalf jaar werkte schrijfster Natasza Tardio samen met De Zeeuw aan een autobiografie. Die moet in het najaar van 2016 verschijnen.
'Bron van inspiratie'
Minister Hennis ontving de eerste Marva twee keer op het ministerie. "We dronken koffie met gebak en hebben vooral veel gelachen. Francien was een zeer bevlogen en moedige vrouw, die met humor en een militaire precisie de verhalen uit het verleden tot leven bracht. Als eerste vrouwelijke militair zal ze altijd een bron van inspiratie voor mij blijven. Ik wens haar familie veel kracht en sterkte toe met dit verlies."
More...
Less...
