Zie ook www.freakface.com/drsp voor een totaaloverzicht van zijn werk en allerlei details. Drs. P, pseudoniem van Heinz Hermann Polzer, was een Nederlands-Zwitserse tekstschrijver, dichter, schrijver, cabaretier, letterkundige, componist, pianist en zanger van eigen Nederlandstalige liedjes. Polzer is afgestudeerd in de economie.
Vanaf de jaren 1950 tot en met 1996 trad Drs. P met zijn liederen op in theaters, cafés, studentenverenigingen en bij evenementen in Nederland en België. Daarbij begeleidde hij zichzelf steevast op de piano.
Uit dankbaarheid jegens de Zwitserse autoriteiten, die hem in de Tweede Wereldoorlog hielpen, handhaafde Polzer zijn Zwitserse nationaliteit, wat niet wegneemt dat hij tot een vooraanstaande Nederlandstalige schrijver en componist uitgroeide.
Drs. P genoot in de jaren 1970 en 1980 vooral bekendheid met liedjes als Dodenrit, Veerpont, Het trapportaal, Knolraap en lof, schorseneren en prei en De zusters Karamazov. In Nederland en België was hij een vaak geziene gast op radio en televisie.
Polzer werd geboren in Zwitserland als zoon van een Nederlandse moeder en een Oostenrijkse vader. In zijn derde levensjaar, na de echtscheiding van zijn ouders, verhuisde hij met zijn moeder naar het Nederlandse Utrecht. Hoewel hij vrijwel zijn hele leven in Nederland heeft gewoond, en 'tot in de haarvaten' verweven is met de Nederlandse taal, heeft Polzer altijd zijn Zwitserse nationaliteit aangehouden. Gevraagd naar de reden waarom hij nooit de Nederlandse nationaliteit heeft aangevraagd, antwoordde Polzer dat hij de Zwitserse nationaliteit "leuk" vond en hij geen noodzaak zag van nationaliteit te veranderen. De werkelijkheid was anders: tot tweemaal toe hielden de Zwitsers hem uit handen van de Duitsers, die hem wegens studentikoze overmoed gevangen hadden gezet. De tweede keer sleepten zij hem, bijna letterlijk, net op tijd weg voor het vuurpeloton. Dit betekende wel dat hij naar Zwitserland moest uitwijken en daar zijn dienstplicht moest vervullen. Hij werd ingedeeld bij de geneeskundige troepen.
Na de oorlog was Polzer barpianist (voor de Amerikaanse bevrijders in Parijs), vertaler en copywriter (in Indonesië). Van 1964 tot 1996 trad hij op met eigen liedjes, zichzelf begeleidend op de piano.
Polzer is getrouwd op 24 augustus 1964 (zijn 45ste verjaardag). Zijn echtgenote heeft er steeds naar gestreefd onbekend te blijven. Het paar leidt na de beëindiging van de actieve loopbaan van Polzer een zeer teruggetrokken leven zonder veel externe contacten.
Overigens zou Polzer nog tot op zeer hoge leeftijd incidenteel blijven voorlezen uit eigen werk, waarbij hij verrassend veel uit het hoofd declameerde. Deze voordrachten vonden voornamelijk plaats ter gelegenheid van nieuwe publicaties.
In april 2012 verscheen Polzer bij de presentatie van de verzamelbox 'Drs. P Complé Compilé' in De Kleine Komedie op het podium. Op deze avond brachten tal van artiesten nummers van Polzer ten gehore. Onder hen bevonden zich Gerard Cox, Don Quishocking, Maarten van Roozendaal, Jan Rot, Fay Lovsky, Jan De Smet, Erik van Muiswinkel en Mieke Stemerdink. Polzer hield een zeer uitgebreide toespraak en declameerde een speciaal voor de avond gemaakt ollekebolleke. Hij baarde opzien door zijn voordracht van het gedicht te beëindigen met een vreugdesprongetje en zaaide paniek door zijn evenwicht te verliezen en bijna in de zaal te belanden. Na zijn val krabbelde hij ongedeerd overeind en voltooide vervolgens onverstoorbaar zijn speech.
In mei 2012 was er een tweede presentatie van de verzamelbox, ditmaal voor oud-leden van het Rotterdamsch Studenten Corps (waarvan Polzer eveneens lid was geweest) in de Industrieele Groote Club te Amsterdam. Op deze bijeenkomst werd Polzer geïnterviewd door zijn uitgever Vic van de Reijt. Bij hoge uitzondering zong Polzer hier enige fragmenten uit zijn liederen.
De presentatie van zijn bundel 'Jongste ontdekkingen', samengesteld door Michèl de Jong en Cees van der Pluijm, vond in de herfst van 2013 plaats in een select gezelschap van zes goede bekenden.
In december 2013 werd Polzer op aanraden van zijn huisarts in een Amsterdams zorgcentrum opgenomen.
Artiest[bewerken]
De artiestennaam Drs. P, bedacht door Willem Duys, verwijst naar de academische graad van doctorandus (afgekort: drs.) in de economie, die Polzer aan de Nederlandse Economische Hogeschool (nu Erasmus Universiteit) behaalde. Zijn studentenjaren vielen in de bezettingstijd, en zijn schrijfsels over de kwajongens Ben en Dolf (die op hun broek kregen van hun oom Sam) brachten hem in de gevangenis. De studentenvereniging waar Drs. P destijds lid van was, het Rotterdamsch Studenten Corps, moest hierdoor sluiten.
Het bekendste lied van Drs. P is wellicht Dodenrit, dat verhaalt van de fatale tocht van een gezin naar Omsk, waarbij de gezinsleden, achtervolgd door hongerige wolven, één voor één worden opgeofferd om tijd te rekken. Maar helaas; Omsk is een mooie stad, maar net iets te ver weg.
Heinz Polzer gebruikte de volgende pseudoniemen: Drs. P, Drs. S, Geo Staad, Coos Neetebeem, Kirsten Wiedeman, Wilson Hode, Lars Brahe, M. de Gans, Henry van Kol (naar zijn grootvader Henri van Kol), Cyriel P. Licentiaat, Henry Smith, Ludwig Otto Stadtherr, Karin Bloemengracht, Alois Mückenspucker en 'een kindervriend'.
Hij staat bekend om zijn stem die niet onzuiver is, maar weinig geschoold klinkt. Net zo kenmerkend zijn de doordachte en poëtische teksten met vele grappige vondsten. Zijn optredens waren karakteristiek door een wat statige en tegelijkertijd studentikoze stijl. Hij trad tot 1996 op in het land, bij voorkeur voor studentenverenigingen, culturele jongerenclubs en literaire en andere cafés. Tijdens een optreden te Harderwijk zette hij impulsief en volkomen onverwacht een punt achter zijn loopbaan als uitvoerend artiest.
Ook verscheen een groot aantal grammofoonplaten: singles en lp's (zie externe links voor zijn discografie). Een van zijn eerste lp's was "Drs. LP" (CNR 1965), met een tiental door hemzelf gezongen liedjes in een bijzonder arrangement (Ruud Bos), waaronder "De gezusters Karamazov", "Café-Chantant", "Goud... goud!", "Harde Smart" en "Het trapportaal".
Drs. P publiceerde talrijke dichtbundels en boeken over het 'dichten', over reclame en over reizen. Hij introduceerde de versvorm ollekebolleke in Nederland, een licht aangepaste variant van de Amerikaanse higgledy piggledy of double dactyl (dubbele dactylus, ontworpen door de Amerikaanse hoogleraren Anthony Evan Hecht en Paul Pascal).
Begin jaren 80 schreef Drs. P teksten voor het KRO-radioprogramma "Kruis of Munt" dat ging over land- en tuinbouw. Hieraan zijn onder meer de liederen Knolraap (en lof, schorseneren en prei), Bieten en Banaan te danken.
In 1999 verscheen een verzamelbundel met liedteksten, samengesteld door Ivo de Wijs met de naam Tante Constance en tante Mathilde, een verwijzing naar het nummer De zusters Karamazov.
In 2004, bij gelegenheid van Polzers 85ste verjaardag, stelde Cees van der Pluijm een representatieve bloemlezing van Drs. P's verzamelde gedichten samen:Toenemend Feestgedruis.
In 2008 verscheen het eerste luisterboek van Drs. P, waarop hij zelf (op 89-jarige leeftijd) drie eigen verhalen voorleest: "Sven de Bevrijder", "Ik word vermoord" en "Tiens, Tiens", afgewisseld met een aantal ollekebollekes. Daarnaast bevat het luisterboek een bonus-dvd met een van de laatste live-optredens van Drs. P (Werftheater in Utrecht, 1995).
Eind februari 2009 (halverwege het negentigste levensjaar van Drs. P) verscheen een keuze uit Toenemend feestgedruis aangevuld met twintig nieuwe ollekebollekes en nieuwe toelichtingen onder de titel Heilzame jeugdlectuur. In dezelfde maand verscheen een nieuw magnum opus van Drs. P: Zeslettergrepigheid. De beste ollekebollekes van Drs. P. In dit derde deel van het levenswerk van Drs. P (Tante Constance en Tante Mathilde / Toenemend feestgedruis / Zeslettergrepigheid) staan meer dan 500 ollekebollekes, 32 ansichtkaarten en een uitgebreide literair-historische verhandeling over het ollekebolleke.
In het VPRO-kinderprogramma Villa Achterwerk is in het onderdeel "Drs. P op teevee" een aantal liederen van Drs. P voorzien van nieuwe filmpjes met Wil van der Meer in de rol van Drs. P.
Naar aanleiding van de negentigste verjaardag van Polzer, werd op 16 augustus 2009 in het Vondelpark te Amsterdam een hommageconcert gehouden. Jan De Smet bracht een selectie van de beste nummers uit het P-repertoire. Eerst eerde men Drs. P in een boekhandel te Mechelen via een klein optreden door Jan De Smet en een kleine tentoonstelling rond de schrijver.
Hij is nog steeds een inspiratiebron voor jonge Nederlandse muzikanten, onder wie Extince, Pepijn Lanen en Lucky Fonz III.
Drs. P debuteerde op 44-jarige leeftijd in 1964 op de televisie in het AVRO-programma Voor de vuist weg van Willem Duys, als verzamelaar van curieuze ansichtskaarten en als vertolker van het lied Het Trapportaal dat al in 1957 door hem werd geschreven.
Zes jaar later verscheen hij weer op televisie in het KRO-magazine Verslag op Dinsdag, waarin hij buiten, voor de poort van de voormalige Veemarkt te Amsterdam, optrad tezamen met de Zingende Tramconductrice en de Zingende Straatveger – een lookalike van Toon Hermans – die daardoor later een baan als portier van Theater Carré kreeg. De maker van het filmpje, Theo Uittenbogaard, vergezelde met cameraman Jan de Bont Drs. P in de trein, vijf jaar later, voor het VPRO-programma 'Het Gat van Nederland' naar Brussel, waar de doctorandus een praline kocht in de Koninginnegalerij en een fameus danslokaal bezocht in de Katelijnestraat. Deze bijdrage was kortheidshalve getiteld: 'P. te B.' Ten slotte informeerde Uittenbogaard bij Drs. P voor de RVU-serie Mooie Woorden in 1995 naar de tegenstelling tussen smartlap en levenslied in de aflevering getiteld: 'Kromme tenen. Echte tranen'.
Overigens trad Drs. P. talloze malen op in televisieprogramma's, meestal als zanger en begeleider van zijn eigen teksten. Toen zijn "Dodenrit" in 1974 in de Nationale Hitparade verscheen kon hij niet ontkomen aan een optreden in Toppop. Gedenkwaardig waren hierbij zijn flagrante onvermogen om te playbacken alsmede de bontmuts waarmee de kostuumafdeling van de AVRO hem tooide en die een oesjanka moest voorstellen.
In oktober 2006 werd de eerste documentaire vertoond die over Drs. P gemaakt werd. De titel was Niet van talent gespeend door regisseur Frank van Osch bij AVRO's Close Up. Later werd dezelfde documentaire ook vertoond in enkele filmtheaters. Op 12 oktober 2006 verscheen de documentaire met aanvullend livemateriaal, interviews en videoclips op dvd.
In september 2011 kwam Drs. P opnieuw op de televisie toen hij van Frank Evenblij de prijs voor de meest taalvernieuwende cabaretier ontving.
More...
Less...